شب گذشته محمود احمدینژاد بار دیگر در تلویزیون حاضر شد تا در حضور همیشگی مرتضی حیدری برای بینندگان سخنرانی کند. به نظر میرسید حواشی اجلاس غیرمتعهدها، اصلیترین دلیل این برنامه باشد، اما آنچه برای من جالب توجه بود، موضوع سفر احمدینژاد به عربستان (همزمان با وقوع زلزله آذربایجان) بود. وی در تلاش برای دفاع از این سفر، خواسته یا ناخواسته سخنانی گفت که به باور من هدف اصلی او را مشخص میساخت.
احمدینژاد ابتدا به منتقدین سفر خود به شدت حمله کرد و عربستان را کشور دوست نامید. در بخش دیگری از صحبتهایش اشاره کرد که بسیاری از کشورها پیش از سفر او به عربستان نمیخواستند در اجلاس غیرمتعهدها به میزبانی ایران شرکت کنند. در جای دیگر گفت که «برخی» (واژه معمول او برای اشاره به هیچ کس!) از ما میخواستند که در بیانیه و موضوعات اجلاس این مسئله را بگنجانیم و آن مسئله را بگنجانیم و این حرفها را بزنیم، اما ما گفتیم که نمیخواهیم از میزبانی اجلاس استفاده شخصی کنیم. (نقل به مضمون) و در نهایت، در بخش دیگری از سخنان خود به شدت به «برخی» که مسوولیتی ندارند اما هر تریبونی که پیدا میکنند نسبت به همسایگان کشور اظهارات خصمانه میکنند و یا به رهبران کشورهای دیگر توهین میکنند حمله کرد. احمدینژاد با یکی از خشنترین چهرههای خود «توهین به رهبران کشورهای دیگر» را محکوم و تاکید کرد که «دنیا بداند، این موضع دولت نیست».
از کنار هم قرار دادن این عبارات پراکنده، من به این نتیجه رسیدم که به گفته خود احمدینژاد، تا پیش از سفر او به عربستان بسیاری از کشورهای عضو قصد تحریم اجلاس تهران را داشتند که میتوانست افتضاح بزرگی برای دیپلماسی ایران محسوب شود. گویا این مشکل در جریان سفر احمدینژاد به عربستان برطرف شده، اما چگونه؟ نگاه سادهای به روند اجلاس و قطعنامه پایانی آن این مسئله را مشخص میکند. ایران، بر خلاف مصر که مواضع منطقهای خود را با صراحت در سخنرانی عمومی اعلام کرد، هیچ یک از مواضع پیشین خود را، از جمله دفاع از سوریه و یا انتقاد از بحرین و عربستان تکرار نکرد. ایران حتی تلاشی جدی برای جلب حمایت غیرمتعهدها از پرونده هستهای خود نیز نشان نداد و موضوع در حد همان تعارف همیشگی «استفاده صلحآمیز حق همه ملتهاست» باقی ماند.
بدین ترتیب به نظر میرسد مقامات سعودی با دعوت احمدینژاد به شدت به او هشدار داده بودند که اگر ایران بخواهد مواضع منطقهایاش را از حد تبلیغات داخلی برای پیادهنظام خود فراتر برده و به عرصه اجلاس غیرمتعهدها بکشاند، هیچ یک از کشورهای منطقه تحمل نخواهند کرد و احتمالا همراه با همپیمانان خود اجلاس را تحریم میکنند. بدین ترتیب و در شرایطی که میهمانان (نظیر مصر) مواضع رسمی خود را با صراحت و اقتدار در اجلاس بیان کردند، میزبانی که بر کرسی ریاست نشسته بود با سری پایین و صدایی لرزان صرفا به فراخوان جهانیان به تعارفاتی نظیر «مهرورزی و مدیریت مشترک» اکتفا کرد تا همه اعضا به چشم خود میزان اقتدار میزبان جدید را ببینند!
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر