۱۲/۰۲/۱۳۹۰

روز جهانی زبان مادری: «مثل‌ها و متل‌های ترکِمَنی»


عالیه - واقعیتش را بخواهید من تا به حال به زبان مادریم مطلبی نه نوشته‌ام و نه سواد نوشتنش را دارم، با الفبای نوشتن به زبان مادریم خیلی آشنا نیستم. قصدم این نیست که از این فرصت تریبونی بسازم برای اعتراض به تبعیض قومی بلکه دارم آمادتان می‌کنم که به جای نوشته‌ای از خودم شما را به مهمانی مثل‌ها و متل‌های زبان ترکمنی ببرم:

ضرب المثل‌ها : (آتالار ناقلی)

«قاچِن دا خدای دیب دیر، قاوّن دا خدای دییب دیر»

(موقعیتی رو در نظر بگیرید که یکی دنبال یکی دیگه گذاشته) فراری هم دس به دامن خداست، تعقیب کننده هم دس به دامن خداست.

«اوقلان هاولیقر، توت واختِنده پیشر»

بچه عجله داره ولی توت (میوه) اونوختی که باید به بار می‌رسه

«کپ ملاده، عقل کله ده»

آخوند حرف می‌زنه ولی عقل که تو سرت هست !

«ال باتیر، گوز قورقوق»

دست شجاع است ولی چشم ترسو

یک سری اصطلاحات هم هستند که از شعرها و تصنیف‌های قدیمی برداشته شده‌اند:
( بخش عمده‌ این شعرها از «مختوم قلی فراغی» هستند)

قاریب لیق بیر درد دیر، دیرینه اولدورمز - - - اولدرمسه ده ، دیرلیگ ده گولدورمز

فقر دردیه که درسته زنده رو نمی‌کشه، اما خنده رو تو زندگی ازت می‌گیره

قانلی اولسانگ گچ قانینگ دان - - - بیر قاریپ میهمانا ییگید

وختی غریبی به تو پناه آورد اگه خون درتنت جاریه از خونت بگذر ( این دو مفهوم داره: یکی یعنی وقتی یه بی‌کس که بهش ظلم شده بهت پناه آورده اگه خون هنوز درتوجاریه (اگه انسانیت داری) از جونت بگذر ولی ازش دفاع کن - یکی یعنی برای مهمون حتی اگه خودت بی‌چیزی از همه چیزت مایه بگذار)

آطدا آیق بولسا ، باشغا سین بولمز - - - اَرده غیرات بولسا، ایشی قین بولمز

اسب اگه پای رفتن داشته باشه با یا بدون زین و یراق می‌ره، سخت کوشی اگه تو وجودت باشه کاری سخت نیست

پی‌نوشت:
شما هم در گرامی‌داشت روز جهانی زبان مادری، مطلبی بنویسید.

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر