سرمیاد زمستون: این روزها دوباره شبح شوم جنگ بر فراز این مرز و بوم پرسه می زند و بازار اظهار نظر در این زمینه رونقی دوچندان یافته است. در این میان بویژه دو خبر روز دوشنبه (30 آبان) قابل توجه بود:
نخست: سردار سرتیپ پاسدار حاجی‌زاده، فرماندۀ نیروی هوا- فضای سپاه در گفت و گویی که با خبرگزاری فارس انجام داد ضمن رد دخالت سازمان‌های جاسوسی بیگانه در انفجار ملارد گفت: «خود آنها هم بخوبی می‌دانند که این اتفاق، یک حادثۀ کاری بوده و خیلی هم خوشحال نباشند چون به هر حال امثال شهید تهرانی‌مقدم در مجموعۀ سپاه بسیار زیاد است... ارتقای توان موشکی ما به هیچ وجه متوقف نمی‌شود و این کار برای همیشه ادامه خواهد داشت». وی همچنین در خصوص تهدیدات اخیر مقام‌های اسراییلی در خصوص حمله به تأسیسات اتمی ایران هم گفت: «از آرزوهای بزرگ ما این است که آنها دست به این کار بزنند چون خیلی وقت است انرژی نهفته‌ای وجود دارد که علاقه‌مندیم آن را خرج کنیم و دشمنان اسلام و مسلمین را برای همیشه به زباله‌دان تاریخ بفرستیم». (اینجا+ و اینجا+) (به نظر می‌رسد این خبر از روی سایت خبرگزاری انجام دهندۀ این گفت و گو، یعنی خبرگزاری فارس، برداشته شده است!)
دوم: در پایان رزمایش چهار روزۀ پدافند هوایی ثامن‌الحجج(ع) كه در منطقۀ شرق و شمال شرق كشور و در محدودۀ عملیاتی به وسعت بیش از 800 هزار كیلومتر مربع، با حضور یگان‌های عملیاتی ارتش، سپاه و بسیج انجام شد، امیر سرتیپ ستاد اسماعیلی فرماندۀ قرارگاه پدافند هوایی خاتم‌الانبیا (ص) در نشستی خبری از پایان طراحی سامانۀ باور 373 در كشور با توانی به مراتب بیشتر از سامانۀ اس 300 روسی خبر داد و گفت: «ما اصلا به موشك اس 300 فكر نمی‌كنیم و معتقدیم كه موشك باور 373 نه تنها جایگزین اس 300 بوده، بلكه از آن بالاتر و پیشرفته‌تر است». وی همچنین وعده داد که «این سامانه در آینده‌ای نزدیک وارد چرخۀ پدافند هوایی کشور می‌شود». این فرماندۀ نظامی همچنین با عذرخواهی از ملت ایران به دلیل تصویری نشدن مراحل این رزمایش گفت: «از ملت ایران به دلیل عدم پوشش تصویری رزمایش عذرخواهی می‌كنم، زیرا تمرینات پدافند هوایی كه در این رزمایش انجام شد باید در لایه های پنهان، سیال و چابك و تحرك در برابر تهدیدات نوین روز دنیا انجام می‌گرفت و از دید دشمن محفوظ می‌ماند». (اینجا+ و اینجا+)
خبر اول را با چشم‌پوشی از لحن ماجراجویانۀ آقای حاجی‌زاده می‌توان رجزخوانی و تهدید متقابل یک فرماندۀ نظامی در پاسخ به اظهارات تهدیدآمیز مقام‌های اسراییلی، درست پس از انفجار ملارد و شبهات گستردۀ ایجاد شده پیرامون علل وقوع آن، دانست. کاری که موجه می‌نماید و با اظهارات روز سه شنبۀ سردار سرلشکر باقری، معاون اطلاعات و عملیات ستادکل نیروهای مسلح در خصوص تجدیدنظر در استراتژی دفاعی ایران هم‌راستا است. وی گفته است: «تاریخ ملت ما نشان می‌دهد که نه اقدام به تجاوز و نه اندیشۀ تجاوز در ذهن ما نبوده و ما در پاسخ قاطع به تهدیدات تردید نداریم اما رهبر معظم انقلاب اخیراً فرمودند که در مقابل تهدید، تهدید می‌کنیم و این به معنای تجدیدنظر در استراتژی دفاعی ملت ایران است». (اینجا+)
اما در مورد خبر دوم موضوع به قراری دیگر است. در اینجا با رزمایشی در ابعاد بسیار بزرگ مواجهیم که در شرایط افزایش فشارهای بین‌المللی و بالا گرفتن تهدیدات نظامی علیه ایران در وسعتی نزدیک به نیمی از گسترۀ کشور پهناورمان برگزار شده و ماهیت آن به گونه ای است که ایجاب می‌کند - (احتمالا) برای نخستین بار در تاریخ رزمایش‌های بزرگ و علنی انجام شده در کشور- هیچ تصویری از آن مخابره نشود تا از سوءاستفادۀ احتمالی دشمنان پیش‌گیری شود. درست در چنین شرایطی است که آقای اسماعیلی خبر می‌دهد که به تازگی مراحل طراحی یک سامانۀ پدافندی به مراتب پیشرفته‌تر از اس 300 روسی به پایان رسیده و وعده می‌دهد در آینده‌ای نزدیک مورد بهره برداری قرار خواهد گرفت.
پرسش مهم این است: چرا باید این خبر اعلام شود؟ آن‌هم درست در پایان رزمایشی با چنین سطحی از پنهان‌کاری بی‌سابقه؟ معمولا در امور نظامی (بویژه استراتژیک) قاعده این است که تا پایان مراحل ساخت هر جنگ افزار از درز اطلاعات مربوط به آن جلوگیری می‌کنند و تنها پس از آزمایش موفقیت‌آمیز آن و در صورت نیاز و با صلاحدید مقامات عالی رتبه اخبار آن فاش می‌شود؛ تازه در این موارد هم محتوای فاش شدۀ اخبار با دقت بسیار گزینش می‌شود.
موضوع زمانی جالب‌تر می‌شود که بدانیم در شهریور ماه گذشته و پس از اعلام رسمی خودداری روس‌ها از تحویل سامانۀ پدافندی اس300 زیر فشار آمریکا، همین جناب فرمانده در سخنانی خبر از آغاز مراحل طراحی سامانۀ پدافندی بومی داده و گفته بود: «در همان ابتدا و زمانی که اولین بحث‌ها مبنی بر تحویل ندادن اس 300 مطرح شد و نفرات ما هنوز در روسیه دوره می‌دیدند، مقام معظم رهبری به وزارت دفاع دستور دادند که «بروید و خودتان این کار را ملی کنید» و از آن زمان این کار در دستور کار قرار گرفت که طراحی مفهومی آن هم در وزارت دفاع، هم در قرارگاه و هم برخی مراکز علمی و دانشگاهی کشور آغاز شد... اگر اس 300 در برخی موضوعات خلاء داشت، در طرح بومی این سامانه، این خلاء‌ها برطرف شده است و طراحی مفهومی آن نیز به پایان رسیده و حتی پروژه، نامگذاری شده است و در حال حاضر در مرحله نیازسنجی و طراحی دقیق هستیم که این کار مشترک با همکاری قرارگاه و وزارت دفاع در حال اجراست». (اینجا+)
از مقایسۀ سخنان دو ماه پیش آقای اسماعیلی با سخنان پریروز ایشان پس از آن رزمایش مخفی چه برداشتی می‌توان کرد؟ آیا جز این است که اطلاعات ذی قیمتی از مراحل پیشرفت یک سامانۀ دفاعی استراتژیک، با دلایلی که بر ما پوشیده است، علنی شده است؟ آیا این اظهارات برای جنگ طلبان اسراییلی معنایی جز این دارد که باید هرچه زودتر، و پیش از رسیدن آن آیندۀ نزدیک، بجنبند؟ و پرسشی بس مه‌متر: آیا رهبر نظام به عنوان فرماندۀ کل قوا از همۀ اینها آگاه است؟
پی‌نوشت:
«مجمع دیوانگان» مشتاقانه از انتشار یادداشت‌های شما استقبال می‌کند
به نظر من این کار میتونه یه دلیل داشته باشه. زمانی شما هر چی برگ برنده داری رو میکنی که خطر خیلی نزدیک باشه. در این شرایط حتی رو کردن یه پروژه نیمه تمام هم میتونه به عنوان تهدید در تصمیم گیری طرف مقابل (اسراییل مثلا) تاثیر بگذاره. همه این چیزها بر اساس منطق تئوری بازی هست و طبق این تئوری شما سعی میکنی گزینه های طرف مقابل رو با اطلاعاتی که میدی محدود کنی.
پاسخحذفیه نمونه خوب این موضوع رو میشه توی فیلم Dr. Strangelove دید. اشتباهه که روس ها توی اون فیلم کردن این بود که درمورد اون دستگاه Doom's Day Device هیچ اطلاعی به طرف مقابل (امریکا) ندادن (همونطور که دکتر از سفیر روسیه میپرسه)، در صورتی که اگه این کار رو کرده بودن هیچ کار احمقانه و خودسرانه ای انجام نمیشد.