یکی از بزرگترین دستاوردهای تجربیات کشورهای پیشرفته جهان، لزوم توجه به برنامههای ارتقای رفاه اجتماعی در کنار آزادسازیهای اقتصادی است. دستاوردی که امروز در تمامی کشورهای اروپایی به خوبی شاهد آن هستیم و ایالات متحده آمریکا نیز دست کم با روی کار آمدن باراک اوباما در راه آن گام نهاده است. در این تجربه کشورهای جهان دریافتند که هرچند برای پیشرفتهای اقتصادی باید تا حد امکان نقش دولت را در عرصه اقتصاد کاهش داده و بر فعالیتهای آزادانه بخش خصوصی و بازار آزاد تکیه کنند، اما نباید بار فشار سنگین و کمرشکن این پیشرفت را بر دوش اقشار ضعیف جامعه وارد سازند. تجربیات انگلستان در جریان انقلاب صنعتی و پیشرفتهای اقتصادی همواره یکی از مثالهای مورد توجه برای دستیابی به چنین تجربهای بوده است. تجربیات تلخی که نویسندهای چون «چارلز دیکنز» در آثار گرانقدر خود به خوبی آنها را به تصویر کشید و برای همیشه ثبت کرد. بدین ترتیب سیاستهای ارتقای رفاه عمومی و حمایتهای دولتی تحت پوشش بیمه به برنامههای کلان اقتصادی افزوده شد تا حداقلهای زندگی برای تمامی اقشار جامعه تامین و تضمین شوند. حداقلهایی از قبیل آموزش و پروروش، بهداشت و درمان و البته حداقل دستمزد قابل قبول.
مهندس موسوی نیز با دیدگاهی مشابه این تجربه جهانی، از ابتدا رویکرد اصلی دولت خود را بر حمایت از اقشار کمدرآمد قرار داده بود. سیاستهای گسترش پوشش بیمه و تامین اجتماعی که در کنار نگرش حمایت از بخش خصوصی میتوانست عبور از مرحله اقتصاد دولتی به اقتصاد بازار آزاد را کمهزینه و ممکن سازد. فهرست زیر، سرفصل برنامههای دولت امید برای ارتقای رفاع اجتماعی است:
1- گسترش پوشش بیمۀ بازنشستگی به همۀ شاغلان
از این طریق و براساس قوانین بیمههای اجتماعی دولت سعی خواهد کرد که در زمانی محدود همه ایرانیانی که کار میکنند و اشتغال دارند مشمول بیمههای بازنشستگی گردند تا آینده همه آنها تأمین شود و با امیدی بیشتر به آینده کار و اشتغال خود موفقتر و به زندگی آینده خود خوشبینتر باشند.
2- گسترش همگانی بیمۀ خدمات درمانی
آحاد ملت ایران باید بدون توجه به اینکه سرپرست خانوار، شاغل یا بیکاراند تحت پوشش بیمه خدمات درمانی قرار گیرند و همه افرادی که شناسنامه ایرانی دارند باید بتوانند با هزینه اندکی دفترچۀ بیمۀ خدمات درمانی ملی دریافت کنند. این برنامه خدمات بستری رایگان را که در دولت های قبلی برقرار بود حفظ میکند و سطح و کیفیت ارایه خدمات و دسترسی به آنها را بخصوص برای مناطق مختلف کشور و روستاها ارتقاء میبخشد.
3- گسترش پوشش بیمۀ بازنشستگی به تمامی روستاییان و عشایر کشور و نیز اهالی شهرهای زیر 20 هزار نفر
این برنامه میتواند یکی از مولدترین اقشار جامعه، یعنی کشاورزان و عشایر را در مقابل حوادث ناشی از کار، از کار افتادگی و پیری بیمه کند و آینده مطمئنی را برای آنان به ارمغان آورد. دولت به منظور مشارکت با روستاییان طبق قانون، سهم خود را در جهت حمایت از این امر مهم پرداخت خواهد نمود.
4- اجرای قانون تأسیس صندوق بیمۀ زنان خانهدار و زنان سرپرست خانوار
با توجه به کار مفید زنان خانهدار و نقش آن در پایداری و سلامت خانواده بعنوان مهمترین نهاد جامعه که وجه اجتماعی و اقتصادی دارد، باید در اجرای قوانین موجود، صندوق بیمه زنان خانهدار و زنان سرپرست خانوار تشکیل گردد تا زنان خانهدار بتوانند با حمایت دولت و مشارکت خودشان در صورتی که زیر پوشش هیچ بیمه اجتماعی نباشند از مزایای این صندوق بهرهمند گردند. این مزایا، از جمله شامل خدمات از کار افتادگی و پیری است.
5- کاهش سهم پرداخت مستقیم هزینههای بیمه خدمات درمانی تا مرز 30 درصد
افزایش سهم پرداخت مستقیم هزینههای بیمه خدمات درمانی توسط بیماران در چهار سال گذشته (منتهی به سال 1388) اثر بخشی دفترچههای بیمه خدمات درمانی را بشدت کاهش داده است. این برنامه میتواند به کار آمدی و اثر بخشی بیمه خدمات درمانی کمک شایانی کند و از این طریق سلامت جامعه را که زیر بنای توسعه انسانی و اجتماعی اقتصادی است، تضمین نماید.
6- اجرای دقیق برنامه ملی چتر ایمنی رفاه و تأمین اجتماعی
بر اساس این برنامه، سیاستهای دقیقی دست کم برای اشتغال، مسکن، بهداشت و درمان، تغذیه، آموزش و توانمندسازی جامعه آسیب پذیر و زیر خط فقر طراحی و اجرا میگردد. هدف این برنامه پی گرفتن سیاست پیشگیری و جبران برای جامعۀ آسیب پذیر و سیاست تثبیت و ارتقا برای جامعه سالم و بالای خط فقر است و با نظارت و حمایت دولت و توسط سازمانهای دولتی، نهادهای عمومی نهادهای مردمی و خیریهها اجرا خواهد شد و تضمین کننده رفاه و تأمین اجتماعی آحاد ملت ایران خواهد بود.
7- تأسیس صندوق توسعۀ منطقهای ایران
به منظور رفع عقبماندگیهای اقتصادی و اجتماعی مناطق مختلف کشور و متعادل ساختن توسعۀ این مناطق و توزیع جمعیت و فعالیتهای اقتصادی اجتماعی و فرهنگی به صورتی منطقی در سطح سرزمین ایران و برخوردار شدن همه مردم از مواهب توسعه و رشد انسانی و اجتماعی و اقتصادی، صندوق توسعۀ منطقهای ایران تأسیس میگردد. این صندوق با بهرهگیری از برنامۀ ملی آمایش سرزمین و برنامهریزی منطقهای و نیز تخصیص اعتباراتی ویژه مطابق قوانین برنامه و بودجه کشور، با اجرای طرحهای توسعه منطقهای عقبماندگی مناطق مختلف کشور را جبران خواهد کرد.
8- پایهگذاری جنبش ملی به منظور کاهش و مهار اعتیاد
بر اساس این برنامه، باید جنبشی ملی به منظور کاهش و مهار اعتیاد از طریق آگاهی و آموزش به سطوح مختلف اجتماعی به قصد محدود ساختن تقاضا و مبارزه جدی با توزیع و مصرف مواد مخدر در تعامل بین مردم و دولت و تعامل منطقهای و بین المللی پایه گذاری شود. تقویت رویکرد علمی در برخورد با پدیده اعتیاد در کشور و اولویت دادن به راهبرد کاهش تقاضا، توانمندسازی سازمانهای غیر دولتی در رابطه با ترك اعتیاد، مقابله حرفهای با باندهای اصلی مواد مخدر و پیگیری رویکرد قطع ارتباط معتادان با توزیع کنندگان مواد مخدر از مهمترین اصول این برنامه است.
پینوشت:
برای پی گیری مجموعه یادداشت هایی که به بررسی و تشریح «برنامه دولت امید» می پردازند به بخش «چه می خواستیم؟» مراجعه کنید
گسترده کردن چتر حمایتهای دولتی از اقشار ضعیف جامعه اتفاقن همان دامی هست که نباید به دامانش افتاد. فراموش نکنیم که این برنامه ها تا جه حد کشورها را به مرز ورشکستی اقتصادی میکشانند. استفاده از لفظ به "خوبی" پیاده شده در اروپا درست نیست. کشورهای اروپایی شدیدن با رشد بی حد هزینهها برای این برنامهها دست به گریبان هستند. اوباما هم برای گسترش این چترهای حمایتی شدیدن تحت مضیقه مالی است.
پاسخحذفجیزی که کشور ما به اون نیاز داره اتفاقن روحیه کار و کارآفرینی در تمام ردههای جامعه است نه تکیه به دولت برای رهایی از فقر