۵/۱۲/۱۳۹۲

نکاتی از خلال فهرست میهمانان خارجی مراسم تحلیف


با چند منبع گه‌گاه متضاد، در نهایت من به فهرستی از میهمانان مراسم تحلیف آقای روحانی رسیدم که در زیر به سبک خودم طبقه‌بندی کردم. به نظر می‌رسد این فهرست می‌تواند نکات جالب توجهی از وضعیت یا چشم‌انداز روابط بین‌الملل دولت آقای روحانی به دست بدهد.

هم‌سایگان:
از بین هم‌سایگان ایران، تنها ترکیه و آذربایجان هستند که در سطح ارشدترین مقام (رییس جمهور) در این مراسم حاضر نخواهند شد. اختلافات مرزی ایران با آذربایجان در دریای خزر و همچنین حمایت ایران از ارمنستان در جدال قره‌باغ و حمایت‌های احتمالی آذربایجان از برخی گروه‌های افراطی (پان‌ترک) روابط دو کشور را به حدی تیره کرده است که این همسایه شمالی تنها در سطح «رییس مجلس» وارد مراسم تحلیف شود. در مورد ترکیه باید گفت که رهبر جمهوری اسلامی به تنهایی توانست در جریان یک ملاقات رو در رو با نخست وزیر ترکیه، (+) روابط دو کشور بزرگ و قدرتمند منطقه را آنچنان منهدم کند که یکی از بزرگ‌ترین حامیان منطقه‌ای ایران به دشمنی سرسخت بدل شد و بلافاصله ضمن کاهش واردات نفت خود به همکاری با تحریم کنندگان ایران پرداخت. اختلاف منافع و مواضع در مورد سوریه هم به حدی است که بعید به نظر می‌رسد روابط دو کشور به زودی دستخوش تحولات اساسی شود و این بدترین خبر برای آقای روحانی است که بیشترین علاقه و نزدیکی را به دولت اسلام‌گرای ترکیه احساس می‌کند. در واقع حزب نزدیک به آقای روحانی (حزب «اعتدال و توسعه») به نوعی خود را برادرخوانده ایرانی حزب حاکم ترکیه («عدالت و توسعه») می‌داند، اما اکنون برای فشردن دست دوستی حزب برادر، با مشکل خشم شخصی رهبر نظام موجه هستند.

کشورهای حاشیه خلیج فارس:
از میان کشورها حاشیه خلیج فارس، عمان که هم‌پیمان قدیمی ایران بوده است در سطح وزیر در مراسم حاضر خواهد شد. عربستان هم در همین سطح است که جای تعجب ندارد. امارات با رییس مجلس وارد می‌شود که با اختلافات گسترده چند سال اخیر باز هم جا شکرش باقی است و طبیعتا از بحرین هم هیچ خبری نیست. اما نکته بسیار عجیبی که اگر به تحقق بپی‌وندد یک اتفاق خارق‌العاده به حساب می‌آید، ادعای حضور «امیر» یا همان «پادشاه» جدید قطر در این مراسم است. (+) قطر، به عنوان بزرگ‌ترین پایگاه بنیادگرایان و افراطیون مسلح سنی در منطقه، با ثروت نجومی نفتی که هر روز افزایش پیدا می‌کند به یکی از قطب‌های قدرت منطقه‌ای بدل شده است، با این توضیح که خط سیر حمایت‌ش از تروریست‌های اسلام‌گرا همواره در تضاد با منافع حکومت ایران بوده است. در واقع، از افغانستان و پاکستان گرفته تا عراق و سوریه و فلسطین، ایران و قطر همواره در حال یک جنگ غیرمستقیم و خاموش با یکدیگر بوده‌اند. حال اینکه قطر تصمیم گرفته‌ است در ارشدترین سطح ممکن به مراسم تحلیف روحانی وارد شود، باید نشان از یک اراده آشکار در تغییر معادلات منطقه باشد که می‌توان آن را به فال نیک گرفت، هرچند چنین تغییری با توجه به تضاد منافع شدید طرفین بسیار دشوار به نظر می‌رسد.

از اروپایی‌ها خبری نیست:
اگر روسیه را نادیده بگیریم، تقریبا هیچ یک از کشورهای قابل ذکر اروپایی در مراسم تحلیف خبری نیست. شاید اگر کورسوی امیدی هم به تغییر نگرش اروپایی‌ها وجود داشت، اظهارات امثال «روح‌الله حسینیان» مبنی بر حمله با لنگه کفش به نماینده انگلستان خیال همه را راحت کرد که اروپایی‌ها شان خودشان را پایین نخواهند آورد و برای باز کردن دوباره درهای دوستی با حریفی که همچنان توهین می‌کند و خط و نشان می‌کشد پیش‌قدم نخواهند شد. به نظر می‌رسد کار آقای روحانی برای بازگرداندن روابط بین‌الملل کشور به وضعیت عادی و خارج ساختن ایران از این انزوای جهانی بسیار دشوارتر از آن است که پیش‌بینی می‌شد. روحانی، شاید زبان دیپلماتیک جهان غرب را به خوبی بشناسد، اما باید دید با هتاکی‌های افراطیون داخلی چه خواهد کرد و عوامل داخلی تحریم و انزوا را چطور مهار خواهد کرد؟

در نهایت اینکه حضور لبنان در سطح «رییس جمهور» و همچنین حضور فلسطین در سطح «وزیر امور خارجه» می‌تواند نوید خوشی از ایفای نقش ایران در مساله بحران فلسطین/اسراییل/لبنان داشته باشد. ضمن اینکه پذیرفتن «ریاض مالکی»، وزیر تشکیلات خودگردان فلسطین به عنوان نماینده این کشور نشان می‌دهد که حکومت ایران هم‌چنان برای تبلیغات داخلی به شهروندان خودش دروغ می‌گوید و در حالی که در عرف جهانی رسمیت تشکیلات خودگردان را به عنوان دولت قانونی کشور فلسطین پذیرفته، در داخل همچنان به حمایت از حماس و تشکیلات غیرقانونی این گروهک نظامی می‌پردازد و با زیر سوال بردن رسمیت دولت محمود عباس، مواضع دولت فلسطین را تضعیف می‌کند.

فهرست میهمانان خارجی مراسم تحلیف:
در سطح رییس جمهور / نخست وزیر:
پاکستان – افغانستان – تاجیکستان – ترکمنستان – قزاقستان – لبنان – ارمنستان – سودان – گینه – توگو – عراق (کفیل ریاست‌جمهوری) – قطر (پادشان/امیر) – سوازیلند – سوریه.

معاون رییس جمهور / معاون نخست وزیر:
اوکراین – کوبا – کویت – نیکاراگوئه – تانزانیا – غنا – مالزی.

رییس مجلس (نمایندگان یا سنا):
فدراسیون روسیه - کره شمالی – آذربایجان - امارات متحده عربی – ونزوئلا – ازبکستان – کنگو – ونزوئلا – الجزایر.

در سطح وزیر:
عمان – هند – فلسطین - آفریقای جنوبی – مالزی – ترکیه – چین – عربستان سعودی – برزیل – سریلانکا – موریتانی – برونئی.

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر