یک سوزن به خودتان بزنید، یا «دعوت به عذرخواهی»!

«مجمع مدرسین و محققین حوزه علمیه قم با انتشار بیانیه‌ای ضمن تبریک سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی روند کشور را به شکل کنونی نگران کننده دانسته و از مسوولان و کارشناسان خواسته در کنار تجلیل از انقلاب و دست‌آوردهای آن آسیب‌ها و نقصان‌ها را به نقد و تحلیل گذارند؛ نخبگان و ناقدان را به رسانه‌ها دعوت کنند تا عملکرد مسوولان را بی‌طرفانه بررسی کنند و مسوولان با سعه صدر به آن‌ها گوش دهند و عمل کنند». (از جرس بخوانید)

ایده و مخاطب این بیانیه حاکمیت کشور است، اما به بهانه همین خبر من می‌خواهم آن ضرب‌المثل قدیمی را یادآور شود که «یک سوزن به خودت بزن؛ یک جوال‌دوز به دیگران»! چرا ما همیشه باید از دیگران (اینجا حاکمیت) انتظار داشته باشیم که خودش را نقد کند و به اشتباهات و ضعف‌هایش اعتراف کند؟ مثلا چرا همین دوستان «مجمع مدرسین و محققین حوزه علمیه قم» از خودشان شروع نمی‌کنند؟ آیا اعتقاد دارند عمکلرد آن‌ها در گذشته این کشور و حاکمیت هیچ جای انتقادی نداشته است؟

من به همین بهانه سعی می‌کنم از چهره‌های مختلف، مواردی را که به گمانم شایسته عذرخواهی است نام ببرم و از آنان دعوت کنم تا یک بار هم که شده، حتی با کمی اغماض از توجیهات و دلایلی که حتما برای خودشان قایل هستند صرف نظر کنند و صراحتا از عملکرد خود پوزش بخواهند. فارغ از اینکه آیا آن عمل مذکور مطلقا اشتباه بوده یا نه، من گمان می‌کنم دستاوردهای این آموزش عملی «عذرخواهی» آنقدر زیاد باشد که بتوانیم از واکاوی دوباره اشتباهات تاریخی چشم‌پوشی کنیم.

برای شروع هم به نظرم نیازی نیست خیلی دور برویم و تاریخ چند دهه پیش را ورق بزنیم. من در ابتدا آقای کدیور را خطاب قرار می‌دهم. ایشان در برنامه صدای آمریکا شعار «نه غزه، نه لبنان، جانم فدای ایران» معترضان سبز را به شعار «هم غزه، هم لبنان، جانم فدای ایران» تغییر دادند. فارغ از اینکه کدام یک از این شعارها بهتر است و یا اصلا با آن‌ها موافق هستیم یا نه، کار آقای کدیور درست نبود. حتی اگر به صورت خوش‌بینانه بپذیریم که ایشان عمدی نداشته و واقعا اشتباه کرده بودند، باز هم به نظرم یک عذرخواهی کامل و بدون اما و اگر به همه مردم ایران (چه سبز و چه مخالف سبز) بدهکار هستند. پس من همینجا از ایشان می‌خواهم صراحتا و صادقانه از این گفته خود پوزش بخواهند.

پی‌نوشت:
از میان منتقدین حاکمیت فعلی، من تنها از مصطفی تاج‌زاده به خاطر دارم که نسبت به اشتباهاتش در دهه‌های نخست پس از انقلاب ابراز پشیمانی کرد. (اینجا+)

بعدنوشت:
این+ نامه عذرخواهی «احمد صدر حاج‌سیدجوادی» را پس از انتشار یادداشت دیدم.