۹/۰۲/۱۳۹۴

تاکسی‌ران‌های پاریس و طراز اخلاقی ما!



دو سال پیش، محمدعلی نجفی گفت: «ای کاش ما بتوانیم انسانی با طراز غربی تربیت کنیم»! چنین اظهار نظر عجیبی طبیعتا به مزاق مجلس اصول‌گرا خوش نیامد و  گزینه پیشنهادی دولت برای وزارت آموزش و پرورش بود نتوانست رای اعتماد لازم را به دست آورد. طبیعتا، روی‌کرد ملاک قرار دادن «انسان طراز غربی» همچنان از آموزش و پرورش ما دور باقی ماند، اما شاید بتوانیم به این ملاک بیشتر فکر کنیم.

در خبرها آمده، پس از وقوع حملات تروریستی در پاریس، تاکسی‌های شهر مردم را به صورت رایگان جابجا کرده‌اند تا هرچه سریع‌تر به مقصد خود برسند. نشریه «ایندیپندنت» با تیتر «تاکسی‌های رایگان و درهای باز» واکنش پاریسی‌ها به حملات تروریستی را پوشش داده است و اضافه کرده: برخی دیگر از شهروندان نیز درهای خانه‌های خود را به روی غریبه‌های وحشت‌زده‌ای که نتوانستند خود را به مکانی امن برسانند باز کرده‌اند. (+)

اجازه بدهید حتی برای یک مقایسه فرضی هم نفوس بد نزنیم و به حادثه‌ای مشابه در تهران فکر نکنیم. به جای آن می‌شود به وقوع یک رگبار سیل‌آسا فکر کرد که اتفاقا این روزها زیاد رخ می‌دهد و نخستین پیامدی که به همراه دارد، گره وحشتناک ترافیکی و صف بلند تاکسی‌هایی است که پیش روی صفی از مسافران آب‌کشیده و گرفتار، با نرخ‌های چند برابر فریاد می‌زنند «دربست»!

اگر بخواهیم از تعمیم جزء به کل مشاهدات شخصی فاصله بگیریم و به ملاکی علمی‌تر استناد کنیم، شاید نتیجه پژوهش دو استاد ایرانی بتواند منبع قابل استنادتری به حساب آید.* آقایان «شهرزاد رحمان» و «عباس عسکری» با تحقیق در معیارهای اخلاقی اسلام، ۱۱۳ شاخص مورد تاکید همچون «شرافت، احترام به مقام انسان، تعهد و مسوولیت انسان، عدالت، حقوق مالکیت، حرمت ربا، پاکی از فساد و ...» را استخراج کرده‌اند. سپس بر اساس این شاخص‌ها کشورهای جهان را مورد بررسی و رتبه‌بندی قرار داده‌اند. نتیجه کار قابل توجه است: با معیارهای اسلامی استخراج شده در این پژوهش، «مسلمان‌ترین» کشور جهان، «نیوزیلند» است و لوکزامبورگ و کشورهای اسکاندیناوی در جایگاه بعدی قرار می‌گیرند! در میان ۳۷ کشور نخست جهان نام هیچ کشور مسلمانی به چشم نمی‌خورد و تنها کشور مالزی است که جایگاه ۳۸ را به خود اختصاص می‌دهد. میانگین رتبه کشورهای اسلامی ۱۳۹ و جایگاه ایران ۱۶۳ است!

به نظر می‌رسد آن انسان «طراز غربی» که آقای نجفی افسوس‌اش را می‌خورد، حتی با ملاک‌های اسلامی نیز نمونه‌ای قابل اعتنا و حتی مطلوب از اخلاق‌گرایی است که به هر دلیلی در کشور ما وجه غالب و دست‌بالا را پیدا نکرده است.

پی‌نوشت:

* مرجع آمارها و محتوای پژوهش مورد اشاره: مجله «ایران فردا»، دور جدید، شماره ۲، تیرماه ۹۳

«مجمع دیوانگان» را از طریق کانال تلگرام+ دنبال کنید.

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر